Unia Europejska konsekwentnie realizuje strategię zrównoważonego rozwoju, a jednym z jej najważniejszych instrumentów jest Taksonomia UE. Jest to innowacyjny system klasyfikacji, który wspiera zielone inwestycje, zwiększa transparentność rynku i pomaga firmom dostosować się do nowych wymagań w zakresie ochrony środowiska.
Taksonomia UE pełni rolę „zielonego przewodnika”, który określa, które działalności gospodarcze rzeczywiście przyczyniają się do realizacji celów klimatycznych i środowiskowych. Dzięki temu inwestorzy mogą podejmować bardziej świadome decyzje, a firmy – unikać ryzyka greenwashingu (fałszywych deklaracji środowiskowych i społecznych).
Taksonomia UE została opracowana, aby:
✅ Skierować inwestycje na zrównoważone projekty wspierające Europejski Zielony Ład.
✅ Ograniczyć pseudoekologiczny marketing i zapewnić większą przejrzystość na rynku finansowym.
✅ Ułatwić firmom planowanie i finansowanie zielonej transformacji.
✅ Stworzyć jednolite standardy oceny zrównoważonych inwestycji, umożliwiając łatwiejsze porównywanie ich wpływu.
✅ Przekierować kapitał w kierunku działań, które mają największy wpływ na ochronę klimatu i środowiska.
Taksonomia UE jest ściśle zintegrowana z innymi unijnymi przepisami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju, takimi jak:
Taksonomia UE nie jest jedynie regulacją – to strategiczne narzędzie, które pozwala firmom:
✔ Uzyskać tańsze finansowanie – np. preferencyjne kredyty związane ze zrównoważonym rozwojem i fundusze inwestycyjne.
✔ Zwiększyć konkurencyjność – przedsiębiorstwa zgodne z Taksonomią mogą łatwiej przyciągać inwestorów i świadomych klientów.
✔ Dostosować się do przyszłych regulacji – unikanie integracji zasad ESG może prowadzić do utraty przewagi rynkowej.
Od momentu wdrożenia Taksonomia UE odegrała kluczową rolę w mobilizacji kapitału na zielone inwestycje. Dane pokazują, że:
📈 Przychody z działalności zgodnej z Taksonomią wzrosły o 22% (z 670 mld euro w 2022 r. do 814 mld euro w 2023 r.).
📈 Nakłady inwestycyjne (CapEx) na zielone projekty wzrosły o 32% (z 220 mld euro do 291 mld euro).
📈 Łączne nakłady inwestycyjne w kluczowych sektorach przekroczyły 530 mld euro w latach 2022-2023.
Jednak wdrażanie Taksonomii UE nie jest pozbawione wyzwań. Kompleksowość regulacji i obciążenie raportowe dla firm wymaga dalszych usprawnień.
Aby zwiększyć efektywność wdrożenia Taksonomii, eksperci Platformy ds. Zrównoważonych Finansów przedstawili cztery kluczowe propozycje dla Komisji Europejskiej:
- Uczynienie wskaźnika OpEx KPI dobrowolnym, z wyjątkiem R&D.
- Wprowadzenie progu istotności dla raportowania wskaźników Turnover, OpEx i CapEx.
- Lepsze dostosowanie do raportowania finansowego i uproszczenie szablonów raportów.
2️ Uproszczenie wskaźnika GAR dla zielonych kredytów:
- Symetryczne ujęcie w numeratorze i denominatorze.
- Możliwość stosowania szacunków i zastępczych wskaźników przy raportowaniu.
3️. Bardziej praktyczne podejście do kryteriów „DNSH” (Do No Significant Harm):
- Lżejsza ocena zgodności oraz uproszczona dokumentacja.
- Zasada „comply or explain” dla KPI Turnover jako tymczasowy środek.
4️. Wsparcie MŚP w dostępie do finansowania zrównoważonego:
- Dobrowolne podejście do raportowania dla banków i inwestorów finansujących nienotowane MŚP.
- Uproszczenie zasad Taksonomii dla notowanych MŚP.
Komisja Europejska już w listopadzie 2024 roku zapowiedziała skonsolidowanie obowiązków sprawozdawczych w ramach jednego rozporządzenia „Omnibus”. Ma to ograniczyć biurokrację i ułatwić wdrażanie regulacji w całej UE.
Dodatkowo Taksonomia UE inspiruje kraje na całym świecie – obecnie ponad 58 krajów pracuje nad własnymi systemami klasyfikacji zrównoważonych inwestycji. Integracja z globalnymi standardami może wzmocnić przepływy kapitału i zwiększyć zasięg zielonych inwestycji.
Całość raportu Platformy ds. zrównoważonych finansów znajduje się tutaj: https://finance.ec.europa.eu/publications/platform-sustainable-finance-report-simplifying-eu-taxonomy-foster-sustainable-finance_en.
