Unia Europejska wprowadziła Rozporządzenie w sprawie wylesiania (EUDR), mające na celu ograniczenie globalnego wylesiania poprzez regulację produktów wprowadzanych na rynek unijny. Wokół tego rozporządzenia narosło jednak wiele nieporozumień. Poniżej przedstawiamy najczęstsze mity oraz rzeczywistość z nimi związaną.
Rzeczywistość: EUDR nie nakłada ogólnych ograniczeń na rolników w zakresie wycinki drzew na ich własnej ziemi. Gospodarstwa rolne są zazwyczaj traktowane jako tereny rolnicze i nie podlegają bezpośrednio przepisom EUDR. Jeśli jednak część gospodarstwa stanowi las (o powierzchni powyżej 0,5 ha i spełniający określone kryteria), wycinka drzew jest dozwolona, pod warunkiem że las nie jest degradowany i zostanie dopuszczony do regeneracji. EUDR nie nakłada obowiązków prawnych na rolników, chyba że bezpośrednio wprowadzają oni na rynek produkty objęte zakresem rozporządzenia. Celem EUDR jest promowanie zrównoważonych i legalnych praktyk leśnych, a nie ich hamowanie.
Rzeczywistość: Łańcuchy dostaw są skomplikowane i obejmują wiele etapów, podczas których produkty z różnych działek mogą być mieszane. EUDR umożliwia tzw. śledzenie zagregowane, co oznacza, że firmy mogą raportować wszystkie obszary pozyskiwania surowców, nawet jeśli nie są w stanie przypisać konkretnych produktów do konkretnych miejsc pochodzenia. W takich przypadkach mogą one przypisać wszystkie obszary pozyskiwania do wszystkich swoich finalnych produktów. Firmy mogą również "deklarować nadwyżkę", gdy tylko część całości jest wprowadzana na rynek (np. w przypadku sprzedaży części ładunku z masowca zbożowego). Produkty nie powinny być jednak mieszane z produktami niezgodnymi lub o nieznanym pochodzeniu.
Rzeczywistość: Oświadczenia należytej staranności są składane elektronicznie w unijnej bazie danych (System Informacyjny). EUDR wymaga od firm jasności co do źródeł pozyskiwania ich surowców, aby zapobiec wylesianiu i degradacji lasów. Składanie oświadczeń z geolokalizacją jest najprostszym i najbardziej bezpośrednim sposobem na osiągnięcie tego celu. System Informacyjny, który Komisja udostępni przed datą zastosowania EUDR, ma na celu znaczące zmniejszenie obciążeń administracyjnych i zwiększenie efektywności. Dodatkowo, interfejs w systemie (API) pozwoli operatorom i organom państw członkowskich na bezpośrednie połączenie ich istniejących systemów z centralnym rejestrem, eliminując potrzebę ręcznego wprowadzania informacji. Firmy mogą również korzystać z wcześniej wprowadzonych informacji, bez konieczności ich wielokrotnego dostarczania.
Rzeczywistość: EUDR opiera się na zasadzie niedyskryminacji. Ma zastosowanie zarówno do produktów wytwarzanych w UE, jak i poza nią, oraz do wszystkich podmiotów chcących sprzedawać produkty na rynku unijnym. Prawo zostało zaprojektowane w sposób w pełni zgodny z zasadami Światowej Organizacji Handlu (WTO), tak aby nie stanowiło arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji dla producentów z krajów trzecich ani ukrytej bariery handlowej. EUDR jest autonomicznym środkiem podjętym przez UE w celu ochrony środowiska i wypełnienia jej międzynarodowych zobowiązań, w tym umów handlowych i wymogów WTO. Nie oznacza to zakazu handlu: żaden kraj ani towar nie zostanie zakazany.
EUDR ma na celu promowanie zrównoważonych praktyk i zapewnienie, że produkty wprowadzane na rynek unijny nie przyczyniają się do wylesiania. Ważne jest, aby firmy i interesariusze dokładnie zrozumieli rzeczywiste wymagania rozporządzenia, unikając powszechnych nieporozumień.
Firmy w ramach zarządzenia własnymi łańcuchami dostaw powinny wziąć pod uwagę EUDR. Te ESG również mają swoje odzwierciedlenie w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Źródło: https://green-business.ec.europa.eu/deforestation-regulation-implementation/eudr-myth-buster_en
